Bijeenkomst duurzaam bodembeheer Drenthe

Op maandag 10 september vond een bijeenkomst van het project ‘KringloopToppers Noord Nederland’ plaats. De melkveehouders en expert René Jochems van adviesbureau Groeibalans waren te gast op het melkveebedrijf van Nico Spinhoven in Odoornerveen. Het ochtendprogramma van deze bijeenkomst bestond uit een presentatie van René Jochems over de bodem. Hierbij werd gesproken over bodembiologie, de mineralenbalans in de bodem, goed bodembeheer en andere zaken.

‘’Een bodem bestaat uit drie onderdelen, dat zijn biologie, energie en kunstmatige inbreng. Bij een gezonde bodem zijn deze drie onderdelen in balans met elkaar.’’ De biologie van een bodem staat voor de bacteriën en het bodemleven, de energie is afkomstig van fotosynthese van de plant en met kunstmatige inbreng worden alle handeling die door de mens worden uitgevoerd op de bodem bedoeld. ‘’In de huidige gangbare situatie is dit evenwicht vaak verstoord en heeft de chemie, menselijke inbreng de overhand, ofwel de input overheerst. De balans dient weer herstelt te worden. Het gevolg van de onbalans is dat de bodemgezondheid en bodemvruchtbaarheid achteruit zijn gegaan. Met name de bodembiologie is hiervan de dupe, dit heeft invloed op de structuur, productie van antibiotica, eiwitten, aminozuren en opname van mineralen van de bodem’’, verteld René Jochems.

Voor het terugbrengen van de balans in de bodem is het belangrijk om te weten welke aspecten in de bodem hiervoor van belang zijn. René noemt op: ‘’Allereerst moet er voldoende energie (plantengroei) en temperatuur zijn. Zonder deze twee factoren is er geen bodemleven mogelijk. Verder heeft de bodem behoefte aan zuurstof en water, gevolgd door koolstof (organische stof) en mineralen. Deze zes factoren dienen allemaal aanwezig te zijn om een bodem goed te laten functioneren.’’ René geeft hiermee aan dat het toevoegen van mineralen via bemesting bijdraagt aan een gezonde bodem, maar dat een goede bodemstructuur minstens zo belangrijk is. De bodemstructuur zorgt voor met name zuurstof- en watertoestand in de bodem.

Het middagprogramma bestond uit een rondgang over verschillende percelen van het bedrijf van gastheer Nico. Hierbij werd de toestand van het grasland beoordeeld en werd op verschillende plekken een profielkuil gemaakt van de bodem. Op een van percelen werd een storende laag in de bodem geconstateerd. ‘’Deze storende laag wordt hoogst waarschijnlijk veroorzaakt door een overmaat aan magnesium in de bodem. Hierdoor is de calcium-magnesium balans in de bodem verstoord. Eenvoudig gezegd zijn de moleculen van calcium groter dan die van magnesium, hierdoor bevindt er tussen de moleculen van het calcium meer zuurstof dan bij het magnesium. Er kan dus gesteld worden dat er een calcium te kort is of een magnesiumoverschot is. Door het verhogen van het calcium in de bodem kan het probleem gemakkelijk worden aangepakt. Het bekalken van de grond werkt hiervoor het effectiefst’’, legt René uit. Verder werd in het perceel met de storende laag een bepaalde hoeveelheid paardenbloemen aan getroffen. Deze komen voor op gronden met een laag calciumgehalte. Deze constatering is een bevestiging van de verstoorde calcium-magnesium verhouding in de bodem.