Bodemkwaliteit in de veenkolonien verbeteren

In het Praktijknetwerk ‘Bodemverbetering in de Veenkoloniën’, gaan we aan de slag met een methode waarmee boeren de kansen voor bodemverbetering in kaart kunnen brengen. De probleemstelling van het Praktijknetwerk is: “Er is veel kennis, concepten, ideeën op het gebied van bodem en water, maar hoe bewegen we boeren en tuinders hun bodems in optimale conditie te brengen en te houden?”. Het project zet in op doelgerichte verbetering van de bodem.De akkerbouwers in het gebied de Veenkolonien willen graag blijven boeren. Hiervoor is het noodzakelijk dat de opbrengst van diverse akkerbouwgewassen per ha omhoog gaat. Om dat te bereiken zal ook de kwaliteit van de bodem minimaal behouden, maar liever nog verbeterd moeten worden.

Methode
Om  doelgerichte bodemverbetering te behalen en de resultaten te structureren ontwikkelde Boerenverstand een methode gericht op gedragsverandering. In zes stappen wordt een boer begeleid van openstaan voor verandering tot het volhouden van de aanpassingen.

De bodemexperts nemen met de akkerbouwers de zes stappen door. Beginnend met een vragenlijst aan de keukentafel. Deze vragenlijst gaat in op wat de boer zelf denk dat zijn beter en mindere percelen zijn, wat hiervan de oorzaak is en welke bodemverbeteringsmaatregelen hij al neemt. Dit gesprek vindt plaats met een bodemkaart, zodat het direct visueel wordt voor zowel de boer als de expert. Daarnaast worden de persoonlijke inzichten aangevuld met feiten en cijfers uit de Kringloopwijzer, bodemanalyses, bemestingsplan en data over de gewasopbrenst en –kwaliteit.
Na het keukentafelgesprek is het tijd om echt de schop in de grond te steken. Met behulp van de BodemConditieScore zullen twee percelen worden geanalyseerd.

Gedragsverandering
Om daadwerkelijk de gedragsverandering teweeg te brengen worden actieplannen opgesteld. Deze gerichte actieplannen zijn SMART opgesteld. Ze beschrijven het actiepunt; hoe de verbetering wordt gemeten en aangetoond; welke stappen gezet worden; en wanneer het actiepunt afgerond wordt. De experts begeleiden de boeren bij de implementatie en controleren over de doelen behaald worden.

De methode doet recht aan de verschillende leerstijlen. Veel boeren leren op een praktische manier, dus een stapel boekjes zal niet snel voor een gedragsverandering zorgen. Het opzetten van een klein experiment of zien hoe een collega met soort gelijke problematiek omgaat zal sneller zorgen voor een daadwerkelijke gedragsverandering.

Invoering
De komende periode gaan de bodemexperts aan de slag met deze methode. In mei staat een evaluatie bijeenkomst gepland. Hierin worden de details van de methode besproken, zodat uiteindelijk het complete pakket aan de Veenkoloniën aangeboden kan worden en de boeren in het gebied aan de slag kunnen!