De Boerenposter
Er komt op dit moment veel op het boerenbedrijf af. Het is stikstof, klimaat, biodiversiteit, bodemvruchtbaarheid, circulariteit, waterkwaliteit, dierenwelzijn, enzoverder. Duurzaamheid is complex en er wordt op al deze thema’s iets van de boer verwacht. Boeren doen vaak al veel op deze onderwerpen, maar dit is voor de buitenwereld nog niet altijd inzichtelijk. In dat opzicht kan de landbouw soms wel wat hulp gebruiken met het meer en positiever communiceren vanaf het erf. Hiervoor heeft Boerenverstand de boerenposter ontwikkeld: een (online) communicatiemiddel om alle duurzaamheidsacties en prestaties die een bedrijf levert inzichtelijk maakt voor burgers, erfbetreders en beleidsmakers.
De meeste boeren herkennen het fenomeen, regelmatig rolt er een gebiedskaart uit de brievenbus met daarop lijntjes en kleurtjes waarvan je denkt: wat nu weer Het gaat over mijn bedrijf! De ene kaart laat zien dat alles onder water komt te staan in 2040, de ander kleurt alles in als woningbouwlocatie en weer een andere kaart als locatie voor zonnevelden of windparken. Reden voor Boerenverstand om dit eens om te draaien door samen met de boer vanuit zijn/haar perceelskaart (het eigendom of beheer van de boer) zichtbaar te maken hoe invulling gegeven wordt aan alle maatschappelijke opgaves. Integraal! Ofwel eten of diervoer produceren, water opvangen, de uitstoot van stikstof verlagen, koolstof vastleggen, vogels van eten voorzien en laten nestelen, bodemdaling voorkomen, enzoverder. Er liggen nogal wat claims op die toch al zo dure landbouwgronden. En de meeste boeren doen al zo ongelofelijk veel en zijn best bereid slimme combinaties te gaan maken als het ze ook wat oplevert.
De boerenposter moet een belangrijke bijdrage gaan leveren om de prestaties van de boer verder te verbeteren. Anderzijds moet het de dialoog faciliteren met alle stakeholders richting nieuwe verdienmodellen. Want was het gister het waterschap wat aanklopte over het opvangen van water, vandaag de provincie over de afstand tot natuur, morgen de bank over CO2 opslag in de bodem en overmorgen een voorbijganger die wil weten hoe hij kan mee-investeren in meer biodiversiteit op het bedrijf. Feit is dat alles samenkomt op de perceelskaart van de boer. Daar moet het gebeuren. Daar moet 1+1 heel veel meer dan 2 gaan worden. Daar moeten ook de nieuwe verdienmodellen ontstaan voor groen-blauwe diensten. De boerenposter gaat dit proces ondersteunen. In het onderstaand filmpje licht Frank Verhoeven de Boerenposter toe.
De Boerenposter is ontwikkeld om de agrariër te helpen al zijn/haar duurzame prestaties beter te communiceren richting beleidsmakers, erfbetreders, de maatschappij en wie er ook maar geïnteresseerd is in wat er op het boerenerf gebeurt. De poster maakt inzichtelijk hoe de boer aan de verschillende duurzaamheidsthema’s bijdraagt. Tegelijk laat het ook zien hoe complex dit kan zijn en aan hoeveel aspecten van zijn/haar bedrijfsvoering de boer gelijktijdig werkt. Het is een hulpmiddel voor het goede gesprek tussen boer, burger, (erf)betreder en beleidsmakers. Want vanwege het klimaat is mais voor de koe misschien beter, maar vanwege de waterkwaliteit had er misschien gras moeten staan? Er staat basisinformatie over het bedrijf en op kaart zijn alle duurzaamheidsacties op de percelen en het erf te zien inclusief de nodige achtergrondinformatie.
Voorbeeldposter melkveehouderij
Hiernaast zie je een anoniem voorbeeld van een boerenposter voor de melkveehouderij. Er staat informatie in vanuit de kringloopwijzer en geeft daarnaast aan waar op het erf bepaalde maatregelen getroffen worden. Daarnaast is er ruimte om wat te vertellen over je bedrijfsstrategie en doelen.
Boerenposter akkerbouw
Hiernaast zie je een anoniem voorbeeld van een boerenposter voor een akkerbouwbedrijf. Er staat basisinformatie over het bouwplan, die bijvoorbeeld uit de gecombineerde opgave kan komen. Daarnaast staat er een nutriëntenbalans in die laat wat de organische stofbalans van het bedrijf is in welke mate er sprake is van een stikstofbodemoverschot. Verder kun je ook zien welke maatregelen waar op de percelen getroffen worden en per perceel wat het gemiddelde organische stofgehalte van de bodem is.
De Online Boerenposter
De versies hierboven zijn geschikt om af te drukken op groot formaat en om bijvoorbeeld in de stal te hangen (zoals al het geval is bij de 10 melkveebedrijven uit het project Kringlooplandbouw Utrecht-Oost). Maar tegenwoordig gaat natuurlijk veel online en is het ook van toegevoegde waarde als je als agrariër daar je duurzaamheidsprestaties en acties kunt communiceren. Hiervoor hebben we het concept van de online boerenposter ontwikkeld. Hier kun je als boer informatie over je bedrijf uploaden (zoals je Kringlooopwijzer of gecombineerde opgave) en handmatig de maatregelen toevoegen die je uitvoert. Vervolgens wordt deze informatie verwerkt en krijg je jouw boerenposter te zien die je via een link ook met anderen kan delen. Een voorbeeld van hoe dit concept eruit ziet kun je hier bekijken.